Budynek po restauracji Kąta Trzech Cesarzy fot. Sabina Rotowska

 

Słupna jest obszarem kryjącym bogaty dorobek bezcennych śladów przeszłości Mysłowic, które niestety na przestrzeni czasu coraz bardziej tracą swój pierwotny charakter.

Jeszcze w XVIII w. Słupna była niewielką osadą z drewnianą zabudową, którą otaczały tereny leśne. Jednak jej najciekawszy fragment historii przypada na wieki XIX i XX. Z tego okresu pochodzi najwięcej historycznych przekazów. Słupna stanowiła jeden z ośrodków eksploatacji węgla. Do najstarszych kopalni należała Luiza, założona w 1801 r. oraz Einigkeit – „Jedność”. Powstały tu również huty cynku: Louise, działająca od 1811 r. oraz Nepomucen z 1822 r., która jednak nigdy nie rozpoczęła produkcji.

Z dziejami Słupnej był silnie związany ród szlacheckiej rodziny Sułkowskich, której historia miała jednak tragiczny i zaskakujący kres. W 1848 r. baronowa Sułkowska została zastrzelona, a w morderczy czyn miał być zamieszany jej syn Maksymilian. Dzisiaj na terenie Słupnej odnajdziemy fragment murowanej bramy, która prowadziła do ogrodu restauracji Zamek Książęcy. Nieistniejący budynek restauracji stanowił dobudówkę do zameczku książąt Sułkowskich. Nieopodal zachowanej bramy znajduje się Promenada – droga prowadząca na Stare Miasto. Spacerując alejami napotkamy symboliczny element tego miejsca – źródełko, którego woda wylewa się z lwiej paszczy. Jego powstanie owiane jest licznymi legendami.

Zapewne każdemu mieszkańcowi miasta znane jest miejsce, w którym łączy się Czarna i Biała Przemsza. Choć historia tego niezwykłego obszaru, który stanowił zbieg granic trzech mocarstw: Austrii, Rosji i Prus, sięga już początku XVIII w., dopiero w 1846 r. otrzymał on znamienną nazwę: Kąt Trzech Cesarzy. Wydarzenie to było momentem przełomowym nie tylko dla Słupnej, ale także dla całych Mysłowic, które zyskały odtąd szczególną popularność. Zdecydowanie ożywił się  handel graniczny, wzrosła również liczba turystów. To też stało się przyczynkiem do powstania w dzielnicy m.in. lokali gastronomicznych, z których można wyróżnić restaurację Kąta Trzech Cesarzy. Jej budynek dzisiaj został przekształcony i po części zagospodarowany dla celów mieszkalnych. W pobliżu Kąta Trzech Cesarzy wniesiono w 1907 r. wieżę widokową, zwaną wieżą Bismarcka, później Kościuszki. W 1933 r. rozpoczęto jej rozbiórkę, a na jej miejscu znajduje się obecnie symboliczny obelisk.

Słupna to nie tylko obszar o aspektach historycznych, ale także kulturalnych. W ostatnich latach na terenie tutejszego parku odbyły się m.in. OFF Festiwal, liczne koncerty oraz międzynarodowy turniej siatkówki. Cały kompleks rekreacyjny ma jednak znacznie dłuższą historię. Jego otwarcie miało miejsce w 1930 r. i wówczas otrzymał on nazwę „Stadion”. Obejmował nie tylko plac rekreacyjny, kąpielisko miejskie, ale także stadion żużlowy z trybuną dla widzów. Choć sam tor żużlowy działał jedynie trzy lata, na stałe wpisał się w karty historii polskiego żużlu. Obecnie na terenie kompleksu odnajdziemy także siedzibę Centralnego Muzeum Pożarnictwa i Muzeum Miasta Mysłowice.

Bez wątpienia nie sposób wymienić wszystkich wartościowych miejsc na obszarze Słupnej. Przy ul. Oświęcimskiej odnajdziemy cmentarz ewangelicko – augsburski, założony w 1859 r., na którym spoczywa m.in. Emil Caspari – radca miejski i jeden z pomysłodawców stworzenia miejskiego muzeum. Natomiast spośród realizacji architektonicznych należy wyróżnić budynek obecnej Szkoły Podstawowej nr 7, której uroczyste otwarcie miało miejsce w 1906 r., o czym przypomina znajdująca się na fasadzie data.

Słupna obecnie straciła swoją dawną świetność. Mimo to mysłowiczanie nie są obojętni wobec jej historii, czego dowodem jest ostatnie wydarzenie: I Piknik Historyczny. Ta niezwykła propozycja kulturalna nie tylko pokazała zabytki miasta i zintegrowała mieszkańców podczas wspólnego orszaku, ale przede wszystkim wskrzesiła zapomnianą ul. Portową. Miejmy nadzieję, że mieszkańcy wielokrotnie będą mogli doświadczać takich wydarzeń, a dzielnicy uda się choć po części odzyskać dawny blask.

brama prowadzaca do ogrodu restauracji zamek ksiazecy

budynek szkoly nr 7

budynek ul. portowa

kapliczka upamietniajaca tymczasowy kosciol sw. anny

promenada zrodelko

Artykuł ten ukazał się na stronie Gazety Mysłowickiej 17 sierpnia 2013r.