Na cmentarzu ewangelickim, w Lędzinach-Hołdunowie odbyła się (7.X) uroczystość poświęcenia tablicy upamiętniającej postać wielkiego chemika Jana Krystiana Ruberga. Tablicę z tekstem, której autorem jest inż. Teofil Jamrozy, wmurowano na frontowej ścianie kaplicy cmentarnej, a jej treść brzmi: "Na cmentarzu tym spoczywa światowej sławy Mistrz Hutniczy Johann Christian Ruberg (1751-1807). Wynalazca metody wytapiania cynku zwanej powszechnie "śląską". W 200-setną rocznicę hutnictwa cynku w Polsce". Fundatorem tablicy jest Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Hutniczego w Polsce.
Przedstawicieli władz samorządowych, duchowieństwa ewangelickiego i katolickiego, Huty Metali Nieżelaznych i wielu innych gości powitał Stefan Kmiecik, przewodniczący Komisji Historii i Ochrony Zabytków Hutnictwa w Katowicach, a odsłonięcia tablicy dokonał Eugeniusz Rączka, sekretarz generalny SITPH oraz ks. Adam Malina, gospodarz parafii ewangelickiej. Zabrakło tylko oczekiwanej przez organizatorów młodzieży lędzińskich szkół, której taka lekcja historii mogła się przydać. Po odsłonięciu tablicy goście przeszli do kościoła ewangelickiego, gdzie wysłuchali biografii J. Ch. Ruberga, którą przedstawił inż. Teofil Jamrozy.
Pierwsza huta cynku wybudowana w oparciu o wynalazek Ruberga, uruchomiona została 1798 roku przy hucie szkła w Mysłowicach-Wesołej, kiedyś w „dobrach księcia pszczyńskiego”. Była to pierwsza huta tego typu na kontynencie europejskim, stosowany tam proces technologiczny zyskał światowy rozgłos. W 1809 roku uruchomiono przy Królewskiej Hucie Żelaza w Chorzowie, Hutę Cynku „Lydogna” wzorowaną na Wesołej.
Sam Ruberg był osobą może nieprzeciętną, ale też dziwaczną, zamkniętą w sobie i swoim laboratorium, co stało się powodem usnucia o tym człowieku legendy o „czarodzieju z Wesołej” albo „Górnośląskim Fauście”. Zwolniony ze stanowiska kierownika huty w Wesołej popadał w depresję, żyjąc w osamotnieniu i biedzie. Zmarł 5 września 1807 roku w Ławkach – dzielnicy Mysłowic (która przylega do Wesołej i Hołdunowa), a pochowany został na cmentarzu ewangelickim w Hołdunowie. Jednak nikt nie potrafi chociaż w przybliżeniu wskazać tego miejsca.
W kronice pszczyńskiej zapisano: „Rubergowi należy się zasługa wynalazku wytapiania cynku. Ten mężczyzna zasługuje na pomnik od Górnego Śląska i Polski dla upamiętnienia jego zasługi i na podziękowanie, że przez jego wynalazek tak wielu ludzi stało się wielce bogatymi”. (wik)
ECHO – Górnośląski Tygodnik Regionalny, Nr 41 (2138) 19.10.1997 r.
Źródło: Wikipedia ; https://pl.wikipedia.org/wiki/Johann_Christian_Ruberg