Ulica Żwirki i Wigury

 

Dzisiejsza ulica nazwana nazwiskami dwóch polskich lotników jest cichą i spokojną uliczką. Jeszcze w pierwszej połowie XIX w jej miejscu znajdowała się dosyć chaotyczna drewniana zabudowa. Nowe murowane domy były budowane wzdłuż wytyczonych nowych linii regulacyjnych.

 

Do początku XX w. na ulicy Żwirki i Wigury powstało około 12 budynków, w tym 8 było narożnych, sąsiadujących z ulicami: Wałową, Bytomską i Towarową. Właścicielami tych domów w różnym czasie były rodziny: Hawlitzków, Olszowskich, Meisselów, Paulów, Neumannów, Grunwaldów, Winczowskich, Kotzottów, Hulinów i Palków.

 

zwirkiiwigury 05

Ulica Żwirki i Wigury na na fragmencie mapy z początku XX w.

 

Pierwszą nazwą jaką nosiła dzisiejsza ulica Żwirki i Wigury była Sedanstrasse. Władze pruskie upamiętniły w ten sposób zwycięstwo Prus nad Francuzami, które odniosły w bitwie nad Sedanem we wrześniu 1870 roku (podczas trwającej wtedy wojny francusko-pruskiej).

 

Po 1922 roku polskie władze przemianowały Sedanstrasse na ul. Mickiewicza. W tym czasie nazwę Żwirki i Wigury nosiła obecna ulica Mickiewicza, której nazwa z kolei zastąpiła pruską nazwę Seminarstrasse. W latach 70-tych XX w. nazwy ówczesnych ulic Mickiewicza i Żwirki i Wigury zamieniono miejscami.

 

zwirkiiwigury 03

zwirkiiwigury 02

zwirkiiwigury 01

Widok na ulicę Żwirki i Wigury w 1969 roku.
Kadry z filmu.

 

STARE I NOWE MYSŁOWICE 1969 - TVP

 

W tamtym okresie na obecnej ul. Żwirki i Wigury wyburzono część budynków. Jak ulica Żwirki i Wigury wyglądała przed laty możemy zobaczyć na ujęciach z filmu zrealizowanego w 1969 roku przez telewizję polską.

 

W momencie filmowania ul. Żwirki i Wigury kamienice nie prezentowały się najlepiej ponieważ po 1951 roku ówczesny ustrój socjalistyczny zabronił czerpania korzyści właścicielom domów z ich posiadania. Właściciele nie mogli wynajmować pomieszczeń w celach zarobkowych, np. na potrzeby restauracji, warsztatów, sklepów czy wynajmować mieszkań. Właścicieli domów - często byłych kupców, rzemieślników przymuszano wręcz do pracy w zakładach państwowych. Domy i kamienice były zabierane pod zarząd miejski (MZBM) i ich właściciele nie mieli wpływu nawet na kwaterunek obcych ludzi w swoich domach. Ludowe władze państwowe racjonowały również materiały budowlane i dbano o to, żeby „wrogowie ustroju socjalistycznego” nie mieli łatwego dostępu do nich, a takimi widziano m.in. właścicieli domów i kamienic.

 

zwirkiiwigury 04

Dawna ulica Mickiewicza, obecna Żwirki i Wigury w latach 60-tych XX w.

zwirkiiwigury 06

 Obecna ulica Żwirki i Wigury na mapach Google Street View

 

Kilka lat temu miasto przeprowadziło remonty m.in. ul. Żwirki i Wigury, ul. Wałowej, ul. Matejki i ul. Jagiellońskiej. Wymieniono nawierzchnię ulic i położono nowe krawężniki, jednak pustki po starych domach niestety to nie zastąpiło.

 

 

Agnieszka i Leonard Czarnota