Wesoła to dzielnica kojarzona przede wszystkim z obszarem górniczym. Jednak jej dzieje są znacznie bogatsze i sięgają XVIII w.
Pierwsze informacje na temat Wesołej pochodzą z 1710 r. Należała wówczas do księstwa pszczyńskiego. W tym czasie Wesoła posiadała już własny herb. Od 1954 r. wchodziła w skład powiatu tyskiego, a od 1962 r. stała stała samodzielnym miastem. Dopiero w 1975 r. przyłączono ją do obszaru Mysłowic.
Na przestrzeni wieków na terenie dzielnicy wzniesiono wiele interesujących obiektów o niezwykłej historii. Jednym z nich była huta szkła, która powstała na obszarze Wesołej w 1763 r. Jej założycielem był Anhalt-Coethe, będący panem na Pszczynie. Wyroby huty cieszyły się dużym zainteresowaniem w całej Europie. Wykonano tu m.in. szklane żyrandole dla komnaty luster na zamku w Pszczynie. Od 1781 r. jej kierownikiem był Johann Chrystian Ruberg zwany „śląskim Faustem”. Prowadzone przez niego w hucie doświadczenia doprowadziły do opracowania w 1792 r. metody produkcji cynku. Wytop prowadzony był do 1848 r. Na terenie Wesołej działały również inne przedsiębiorstwa, m.in z 1845 r. pochodzą informacje o istnieniu huty potasu i wytwórni ałunu.
Około 1770 r. założono pierwszą kopalnię w Wesołej – Ruberg. Odkrycie cynku stało się przyczynkiem do rozwoju górnictwa. Dlatego też na potrzeby huty założono w 1808 r. kopalnię Louis Ehre – „Sława Ludwika”. Jednakże ze względu na wyczerpanie pokładów węgla zlikwidowano ją w 1873 r. W 1911 r. zdecydowano się wznieść kopalnię głębinową. Trzy lata później założono kopalnię w pobliskich Ławkach, która w ciągu lat była zamykana lub łączona z innymi obiektami tego typu, zmieniając przy tym swoją nazwę. Ostatecznie została przyłączona do nowo wybudowanej kopalni w Wesołej i w 1954 r. przyjęły one jedną nazwę „Wesoła”. W 1967 r. nadano jej jednak miano „Lenin”, a do pierwotnej nazwy powrócono dopiero w 1989 r.
Dzieje kopalni mają również tragiczny wymiar. W 1943 r. został utworzony przy niej obóz pracy przymusowej Fürstengrube, który stanowił filię obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. Obóz istniał do 1945 r. Obecnie „pamiątką” po jego istnieniu są fragmenty murów i strażnicy oraz leśny cmentarz, na którym pochowane są m.in. ofiary obozu.
XIX-wieczny rozwój górnictwa w dzielnicy doprowadził do jej rozbudowy. W 1846 r. wzniesiono tu murowany budynek szkoły. Wcześniej uczniowie uczęszczali do szkoły znajdującej się na Krasowach. Wedle historycznych przekazów pierwszym nauczycielem był Andrzej Kubanek, a w szkole uczyło się ok. 80 dzieci.
Spośród zabytków dzielnicy na wyróżnienie zasługuje kościół pw. Matki Boskiej Fatimskiej. Projekt budynku powstał w 1957 r., a jego autorami byli Jerzy Chudzik oraz Michał Rościszewski. Jeszcze w tym samym roku została poświęcona nawa boczna kościoła, a cały obiekt był ukończony już trzy lata później. Budynek kościoła ma niezwykle ciekawie ukształtowaną bryłę o bardzo współczesnych formach. Jej istotnym elementem dekoracyjnym są witraże zaprojektowane przez krakowskiego artystę Adama Bunscha, ucznia Józefa Mehoffera. Natomiast malowidła ścienne są autorstwa Wernera Lubosa, pochodzącego z Tarnowskich Gór.
W architekturze dzielnicy wyróżniają się również tzw. fińskie domki. Wznoszono je tutaj od 1947 r. Ten typ budownictwa wykorzystywano szczególnie na terenie Górnego Śląska w pobliżu kopalni. Charakteryzowały się one prostym zakomponowaniem bryły z dwuspadowym dachem.
Wesoła od lat 70. cieszyła się popularnością również ze względu na ciekawe miejsce wypoczynkowe – kurort „Fala” usytuowany przy ul. Spacerowej. Obiekt ten przyciągał ze względu na mnogość atrakcji: plażę przy kąpielisku, molo czy place zabaw.
Wesoła jest dzielnicą o barwnej, ale i tragicznej historii, na temat której powstało kilka ciekawych monografii, do których warto zajrzeć, by zrozumieć wyjątkowe dzieje tego miejsca.
Artykuł ten ukazał się na stronie internetowej Gazety Mysłowickiej 23 grudnia 2013r.